Kovalent Bağlı Bileşiklerin Sistematik Adlandırılması
Ametal-ametal veya yarı metal-ametal bileşikleri moleküler yapıdadır ve bu bileşikler aşağıdaki kurallara göre adlandırılır:
- Elementlerin adlarının okunuşları bileşik formülündeki sırasına göre birinci ve ikinci element olması dikkate alınarak aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Kovalent bileşiklerde element adlarının okunuşları - Elementlerin atom sayıları Yunanca ön ekler ile belirtilir. Aşağıdaki tabloda atom sayıları için kullanılan ön ekler verilmiştir.
Atom sayıları için kullanılan ön ekler - Birinci elementin atom sayısı ön eki ile belirtilir, sonra elementin adı (a) maddesindeki tabloya göre okunur. Aynı işlem ikinci element için de yapılır.
- Birinci element için “mono” ön eki kullanılmaz. İlk elementte ön ek olmaması bu elementin atom sayısının bir tane olduğunu gösterir. İkinci elementin atom sayısı bir ise “mono” ön eki kullanılır.
- Ön ek “a” ya da “o” harfi ile sona erer ve elementin adı “a” ya da “o” harfi ile başlarsa söylenme kolaylığı için “a” ya da “o” sesli harfi düşer.
Bazı kovalent bileşiklerin sistematik adlandırılma kurallarına göre belirlenen adları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Öğrendiğimiz kovalent bileşiklerdeki adlandırılma kuralları genelde iki cins element içeren bileşikler için geçerlidir. Organik yapılı bileşiklerde veya bileşikteki element sayısı ikiden fazla olan kovalent bileşiklerde bu adlandırılma kuralları uygulanmaz.
HCOOH veya CH3 COOH bileşiklerinde elementlerin adları tek tek söylenmez. Benzer şekilde CH4 , C2 H6 gibi organik bileşiklerin bağlı bulunduğu bileşik sınıfına göre adlandırılma kuralları vardır.
Yukarıdaki tabloda kendi sınıfları içinde sistematik adlandırılma kuralları olan bazı bileşikler için örnekler verilmiştir. Bu bileşiklerde element adları söylenmez.
