Genel Kimya

B1 Vitamini, Etkileri, Özellikleri, Yararları, Zararları

Tiamin adıyla bilinir. İlk keşfedilen B Vitaminidir. Vücutta karaciğer, kalp ve böbreklerde çok az depolandığı için günlük olarak alınması gereklidir. Fazla alındığında da idrarla atılır. Oldukça dayanıksızdır.

Tiamin adıyla bilinir. İlk keşfedilen B Vitaminidir. Vücutta karaciğer, kalp ve böbreklerde çok az depolandığı için günlük olarak alınması gereklidir. Fazla alındığında da idrarla atılır. Oldukça dayanıksızdır. Alkol, kafein, yiyecek katkıları, antibiyotik kullanımında etkisiz hale gelir. Fırında pişirilme işleminde suda pişirilmeye oranla daha az tahribata uğrar.

B-1 Vitaminin Etkileri

Koenzim gibi hareket ederek vücutta önemli görevler yapar.

Başta glikoz olmak üzere Karbonhidrat metabolizmasında rol alarak enerji üretimine katılır. Bunu özellikle hücresel düzeyde gerçekleştirir.

Etanolün su ve karbondioksite dönüşümünü sağlar.

Yağ asitlerinin ve sterol denen maddelerin üretimine katılır. Bu yolla besinlerle alınan karbonhidratların gereğinde kullanılmak üzere yağa çevrilerek depolanmasını sağlar.

Sinir sisteminin işlemesine yardımcı olur. Bunu sinirsel iletide önemli görevi olan asetil kolin maddesinin üretimindeki rolü ile yapar.

Mide, kalp ve barsakların adalelerinin çalışmasına etkisi vardır.

Büyümeye etkilidir.

Zihin faaliyetlerine olumlu katkısı vardır. Özellikle öğrenme üzerine yararlıdır.

Damar duvarına yağların yapışmasını engelleyerek damar sertliği (=atheroskleroz) oluşumunu önler.

B-1 Vitaminin Eksikliği

Uzun yıllardır bu vitamin eksikliğinin bazı sorunlara yol açtığı bilinmektedir.

Ruhsal sorunlar, depresyon, sıkıntı, isteksizlik, gerginlik, konsantrasyon zorluğu,

Halsizlik, yorgunluk hali, kuvvetsizlik, adale ağrıları,

İştahsızlık, karın ağrısı, kabızlık gibi sindirim sorunları.

Dermansızlık, kalp ritminde yavaşlama ve göğüs ağrısı yakınmaları oluşur.

Eksiklik arttıkça kalp ritmi düzensizlikleri, ayaklarda iğne batması hissi, duyu kayıpları ile adalelerde hassaslaşma ve incelmeler ortaya çıkar.

Göz sinirinin etkilenmesi ile görme bozulur.

Beriberi hastalığına yol açar. 4 tipi vardır Bebeklik, yaş, kuru ve alkolik beriberi. Bebeklerde büyüme durur, ince tiz sesli bir ağlama ve kalp çarpıntıları meydana gelir. Yaş tipi ayak ve bacaklardan vücuda ilerleyen şişme (=ödem) ve kalp yetersizliği ile seyreder. Kuru tipi ise kilo kaybı, adalelerin incelmesi ve sinirlerin dejenere olmasına yol açar. Alkolik tipine Wernicke-Korsakof Sendromu da denilir. Beyin ile adaleleri tutarak yürüyememe, hafıza kaybı ve kişilik değişikliği yapar. Bu hastalık tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlanır.

B-1 Vitaminin Fazlalığı

Vücutta önemli miktarda depolanamadığı için atılmaktadır ve toksik etkisi gözlenmemiştir. İğne şeklinde kullanıldığında ağrı ve ödem yapabilir.

B-1 Vitaminin Tedavide Kullanımı

Zona Hastalığında,
Şeker hastalarının duyusal kusurlarının (Neuropathy) tedavisinde,
Ameliyat sonrası ağrı giderilmesinde,
Alkolik kişilerde,
Kalp çalışmasının desteklenmesinde,
Araç tutmalarında,
Mide asidi üretimine etkisi nedeniyle değişik nedenlere bağlı bulantılarda ve sindirim şikayetlerinde,
Huzursuz, morali bozuk ve depresif ruh halinde, kullanılmaktadır.

B-1 Vitaminin Gereksinimi

Barsaklarda bulunan bakteriler tarafından da bir miktar üretilmektedir. Günlük gereksinim yaşa göre değişir.
Erişkinler için 1,5 mg. Yeterlidir.

Yaş Gereksinim mg / gün
0 – 1 0.4
1 – 3 0.7
4 – 6 0.9
7 – 9 1.1
10 – 12 1.3

Bazı durumlarda B-1 Vitamini ihtiyacı artabilir. Yoğun stres altında olmak, ateşli hastalıklar, ishal, ameliyat öncesi ve sonrası, sigara, alkol, çay, kahve tüketimi, gebelik, emzirme, ilaç kullanımı gibi durumlarda alınması gereken miktarlar daha fazla olmaktadır.

B-1 Vitaminin Doğal Kaynakları

Kuru bira mayası, hububat, kuruyemiş (fındık, fıstık, ceviz) ve baklagillerde (fasulye, nohut, bakla, mercimek ) bol olarak bulunur. Tereyağı ve bitkisel yağda bulunmaz.

Kaynaklar 100 gr.da mg. Olarak
İşlenmemiş buğday 0.4
Beyaz ekmek 0.05
Kepek 2 – 4
Baklagiller 0.4
Kuru bira mayası 6 – 24
Taze sebze, meyve 0.02
Koyun eti taze 0.16 – 0.20
Sığır eti taze 0.08 – 0.30
Balık eti taze 0.01 – 0.1
Yumurta 0.9
Süt 0.04

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu