Boya Nedir, Boya Nasıl Yapılır?

Genel olarak boya”bir yüzey üzerine uygulandığında dekoratif ve koruyucu bir tabaka(film) oluşturan malzeme” olarak tanımlanır.Pigment denilen renkli toz ile bağlayıcı denilen reçinenin uygulandığı yüzey üzerinde parlak, yarı parlak, mat, şeffaf veya strüklü bir film teşkil eden kimyasal bir karışımdır.pigmente edilmemiş (renklendirilmemiş) sürüldüğü yüzeyde saydam, renksiz görünüm teşkil eden tür ise vernik olarak tanımlanır.

Boya üretiminde kullanılan hammadde grupları:

Boya üretiminde kullanılan hammaddeler başlıca 4 grupta toplanabilir.

1. Bağlayıcılar (reçineler): Pigment ve dolgu maddelerinin içinde homojen olarak dağıldığı boyanın film veren kısmıdır.boyanın %10-%95’lik kısmını oluşturur.Boyanın kuruma süresi, yapışma, esneklik, darbe dayanımı, sertlik, kimyasal maddelere karşı direnç gibi fonksiyonel özellikleri büyük ölçüde bağlayıcının cinsine bağlıdır.

Kimyasal özelliklerine göre sınıflandırması:

• Alkid reçineler:Bitkisel ve hayvansal yağ ile iki karboksil gruplu asit ve alkollerden oluşan bir esterdir.Ülkemizde üretiminin yeterli ve ekonomik olmasından dolayı,fabrikada ayçiçek yağı kullanılmaktadır.
• Nitroselulozik reçineler:Kullanım alanı ağırlıklı olarak mobilya ve otomobil boyalarıdır.
• Akrilik reçineler:Genellikle oto son katlarında ve kaliteli dayanıklı ev eşyalarında kullanılır.
• Silikon reçineler:En önemli özelliği yüksek ısılara dayanımıdır.kullanım yerleri bacalar, çelikhaneler, fırınlar, motor ve benzeri ekipmanlardır.
• Epoksi reçineler:

2. Pigmentler ve Dolgular:  Pigmentler boya tipi ve miktarına bağlı olarak bağlayıcının da etkisiyle renk dışında parlak, yarı parlak ve mat gibi değişik parlaklık değerleri verir.Üç gruba ayrılır.
   1. Beyaz pigmentler:bağlayıcıyla reaksiyon verenler ve bağlayıcıyla reaksiyon vermeyenler diye ikiye ayrılırlar.Titan dioksit örtücülüğü en iyi olan beyaz pigmenttir ve fabrikada kullanımı çoktur.
   2. Renkli pigmentler
   3. Metalik pigmentler

Dolgu  maddeleri (yardımcı pigmentler):boyaya spesifik özellikler kazandırmak ve ekonomi sağlamak amacıyla diğer pigmentlerin bir kısmının yerini alarak birlikte kullanılır.boyaya kazandırdıkları başlıca şunlardır:çökmeyi önler, boyanın akma eğilimini azaltır, sürtünme, aşınma, nem, ışık ve korozyona karşı boya filminin ömrünü uzatır, katlar arasında yapışmayı sağlar, boya filmini etli ve dolgun hale getirir, matlaşmayı sağlar.fabrikada en çok kullanılan çeşitler:kalsit, barit, talk ‘tır.

1. Solventler: Boyanın imalatını ve tatbikatını kolaylaştıran petrol ürünleridir.Tineri oluşturan uçuculardır.Boya çözünürlüğünü, viskozitesini, yoğunluğunu ve kuruma hızını belirler.fabrikada en çok kullanılanları; alkoller, eterler, aromatik ve oksijene solventlerdir.
2. Katkı Maddeleri:  Çok değişik özellikleri olan ve boyaya çok az miktarlarda ilave edilen ( 0.1%- 2% ) maddedir.boyanın özellikleri ilave edilen bu katkı maddeleriyle çok değişir.Katkı maddelerine örnek olarak şunları verebiliriz:Kurutucular, katalizörler,plastifiyonlar (yumuşatıcı, elastikiyet verici) ,ıslatıcılar, inhibitörler.

Boyaların sınıflandırılması:

Boyalar çeşitli şekilde sınıflandırılabilirler.En önemlileri şunlardır.

1. BOYALARIN FİLM OLUŞTURMA MEKANİZMASINA GÖRE SINIFLANDIRMA
   • Convertible (dönüşebilir)boyalar:Solvent buharlaşmasından sonra yapı orijinal yapıya benzemeyen bir yapıya dönüşür ve solventle tekrar çözünmez.
   • Non-Convertible (dönüşemeyen) boyalar:Solvent buharlaşmasından sonra oluşan film kendi solventiyle tekrar çözünebilir.
2. KURUMA MEKANİZMASINA GÖRE SINIFLANDIRMA:
   • Fiziksel olarak kuruyan boyalar:Solventin film bünyesini terk etmesiyle kururlar .
   • Kimyasal olarak kuruyan boyalar:Kimyasal bir reaksiyon sonucu (ısı, sertleştirici, oksidasyon gibi) yapı değiştirerek kuruyan boyalardır.
3. KULLANIM AMACINA GÖRE SINIFLANDIRMA:

Endüstriyel, mobilya, otomotiv, inşaat, deniz, dekoratif boyalar gibi.

Fabrika otomasyon konusunda ilerlemiş bir sisteme sahiptir.SKADA adı verilen kapsamlı ve entegre bir veri tabanlı kontrol ve gözetleme  sistemi sayesinde tesislere ait tüm ekipmanların kontrolü mümkündür.

Üretim ve stoklama aşamasında, reçete ve gözetleme amaçlı kullanılan bu program kompleks bir yapıya sahiptir.Hangi tanka, hangi üründen, ne kadar çekilmek isteniyorsa o tank bilgisayardaki tablolardan bulup gerekli işlemler yapılır.Doldurulan tank bilgisayardan takip edilir, istenilen değere ulaştığında otomatik olarak kesilir.Bu işlem şöyle gerçekleşir.tankların altında load-cell denilen aletler tankın darasını alarak tankın içine giren boyanın ağırlığını ölçer  ve SKADA’ya iletir. SKADA ‘da o tanka bağlı borunun vanasını kapatır .

Vanaların açılıp kapanması vanalara bağlı pnömatik valflar sayesinde olur.Uygulamanın kolay oluşu, bakımının kolay ve uzun ömürlü olması gibi üstünlükleri nedeniyle, pahalı mekanik ve elektromekanik sistemler yerine pnömatik valflar seçilmiştir.